การกำกับรายงานทางเงินและผู้สอบบัญชี
2. การกำกับดูแลผู้สอบบัญชี2.1 สรุปหลักเกณฑ์การให้ความเห็นชอบผู้สอบบัญชีในตลาดทุน
ผู้สอบบัญชีที่ประสงค์จะยื่นคำขอความเห็นชอบเป็นผู้สอบบัญชีในตลาดทุนจะต้องยื่นแบบคำขอความเห็นชอบเป็นผู้สอบบัญชี (แบบ 61-1) และเอกสารประกอบ ดังนี้
(1) แบบประวัติและรายละเอียดของผู้ยื่นคำขอ
(2) สำเนาหนังสือรับรองการจดทะเบียนนิติบุคคลหรือเอกสารการจัดตั้งคณะบุคคล
(3) สำเนางบการเงิน 3 ปีล่าสุด หรือบัญชีกำไรขาดทุน 3 ปีล่าสุดกรณีที่สำนักงานสอบบัญชีจัดตั้งในลักษณะคณะบุคคล
(4) แบบประวัติและรายละเอียดที่เกี่ยวข้องของสำนักงานสอบบัญชี
(5) หนังสือรับรองและยินยอมของสำนักงานสอบบัญชี (แบบ 61-2)
ระยะเวลาในการให้ความเห็นชอบ - เป็นเวลาคราวละไม่เกิน 5 ปี
2.1.2 คุณสมบัติของผู้สอบบัญชีที่ได้รับความเห็นชอบ
ผู้สอบบัญชีที่จะได้รับความเห็นชอบจาก ก.ล.ต. จะต้องมีคุณสมบัติตามหลักเกณฑ์ที่กำหนด ทั้งในส่วนที่เป็นคุณสมบัติรายบุคคลและคุณสมบัติของสำนักงานที่สังกัด สรุปได้ดังนี้
คุณสมบัติของผู้สอบบัญชีรายบุคคล
(1) เป็นผู้สอบบัญชีรับอนุญาต
(2) เป็นหัวหน้าสำนักงาน เป็นหุ้นส่วน หรือตำแหน่งเทียบเท่าหัวหน้าสำนักงานหรือหุ้นส่วน
(3) มีประสบการณ์การปฏิบัติงานสอบบัญชีอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้
(ก) กรณีทั่วไป
- เป็นผู้สอบบัญชีที่ลงลายมือชื่อเพื่อแสดงความเห็นในการสอบบัญชีของกิจการไม่น้อยกว่า 2 กิจการ ซึ่งมีปริมาณและความซับซ้อนของธุรกรรมในระดับที่เพียงพอ เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 1 ปีในช่วง 5 ปีก่อนวันยื่นคำขอรับความเห็นชอบ และ
- ปฏิบัติงานสอบบัญชีมาเป็นเวลาอย่างน้อย 7 ปี ไม่ว่าจะติดต่อกันหรือไม่ ซึ่งในช่วงเวลาดังกล่าว ต้องเป็นผู้สอบบัญชีที่ลงลายมือชื่อเพื่อแสดงความเห็นในการสอบบัญชี หรือผู้สอบบัญชีที่รับผิดชอบงาน หรือผู้ควบคุมงานสอบบัญชี หรือผู้สอบทานงานขั้นสุดท้ายก่อนที่ผู้สอบบัญชีจะลงลายมือชื่อเพื่อแสดงความเห็นในการสอบบัญชี ไม่น้อยกว่า 4 ปี
(ข) กรณีเป็นผู้สอบบัญชีที่รับผิดชอบงานของธนาคารพาณิชย์
- เป็นผู้สอบบัญชีที่รับผิดชอบงานในการสอบบัญชีของธนาคารพาณิชย์ตามกฎหมายว่าด้วยธุรกิจสถาบันการเงิน เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 1 ปีในช่วง 5 ปีก่อนวันยื่นคำขอรับความเห็นชอบ และ
- ปฏิบัติงานสอบบัญชีมาเป็นเวลาอย่างน้อย 7 ปี ไม่ว่าจะติดต่อกันหรือไม่ ซึ่งในช่วงเวลาดังกล่าว ต้องเป็นผู้สอบบัญชีที่รับผิดชอบงาน หรือผู้ควบคุมงานสอบบัญชี หรือผู้สอบทานงานขั้นสุดท้ายก่อนที่ผู้สอบบัญชีจะลงลายมือชื่อเพื่อแสดงความเห็นในการสอบบัญชีของธนาคารพาณิชย์ตามกฎหมายว่าด้วยธุรกิจสถาบันการเงิน ไม่น้อยกว่า 4 ปี
(4) สังกัดสำนักงานสอบบัญชีเพียง 1 แห่ง ที่มีคุณสมบัติตามที่กำหนด
(5) ไม่มีลักษณะต้องห้ามตามที่กำหนด
คุณสมบัติของสำนักงานสอบบัญชีที่สังกัด
(1) มีระบบการควบคุมคุณภาพงานสอบบัญชีตามมาตรฐานการบริหารคุณภาพฉบับที่ 1
(2) มีจำนวนผู้สอบบัญชีรับอนุญาตและผู้ช่วยผู้สอบบัญชีที่ปฏิบัติงานเต็มเวลาตามที่กำหนด
(1) ถูกพิทักษ์ทรัพย์ ล้มละลาย ไร้/เสมือนไร้ความสามารถ
(2) อยู่ระหว่างถูกสั่งพักใช้ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสอบบัญชี
(3) เคยมีประวัติถูกเพิกถอนใบอนุญาตประกอบวิชาชีพบัญชี เว้นแต่จะได้รับใบอนุญาตครั้งใหม่มาแล้วเป็น
เวลาไม่น้อยกว่า 3 ปี ก่อนยื่นคำขอ
(4) เคยถูกสั่งพักใช้ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสอบบัญชีในช่วง 3 ปี ก่อนยื่นคำขอ เว้นแต่เหตุที่ถูกสั่งพักใช้ใบ
อนุญาตเป็นเหตุเดียวกับที่สำนักงานสั่งพักหรือเพิกถอนการให้ความเห็นชอบเป็นผู้สอบบัญชีในตลาดทุน
(5) อยู่ระหว่างถูกสั่งพักหรือเพิกถอนการเป็นผู้สอบบัญชีในตลาดทุน หรืออยู่ระหว่างที่สำนักงาน ก.ล.ต.
ไม่รับพิจารณาคำขอ
(6) อยู่ระหว่างถูก ก.ล.ต. หรือหน่วยงานกำกับดูแลสถาบันการเงิน กล่าวโทษ / ดำเนินคดี / ต้องคำพิพากษา
ให้จำคุก เว้นแต่ พ้นโทษมา ≥ 3 ปี เฉพาะความผิด ดังนี้
● ทุจริตที่เกี่ยวกับการประกอบวิชาชีพบัญชี
● ความผิดเกี่ยวกับเอกสารหรือบัญชี เช่น พระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ.
2535 มาตรา 312
● ความผิดเกี่ยวกับการสอบบัญชี เช่น พระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ.
2535 มาตรา 287
● การกระทำอันไม่เป็นธรรมเกี่ยวกับการซื้อขายหลักทรัพย์
(7) ต้องไม่มีพฤติกรรมต้องห้ามดังนี้
● ขาดจรรยาบรรณวิชาชีพ หรือฝ่าฝืนข้อกำหนดของกฎหมายวิชาชีพหรือกฎหมายหลักทรัพย์ หรือมี
ส่วนร่วมหรือสนับสนุนการกระทำดังกล่าวของบุคคลอื่น
● จงใจแสดงข้อความอันเป็นเท็จ หรือปกปิดความจริงที่เป็นสาระสำคัญอันควรแจ้งในเอกสารที่ต้อง
เปิดเผยต่อประชาชนหรือที่ยื่นต่อ ก.ล.ต. หรือมีส่วนร่วมหรือสนับสนุนการกระทำดังกล่าวของ
บุคคลอื่น
● ทุจริตหรือหลอกลวงผู้อื่น หรือมีส่วนร่วมหรือสนับสนุนการกระทำดังกล่าวของบุคคลอื่น ทั้งนี้
ในกรณีที่ผู้สอบบัญชีมีพฤติกรรมดังกล่าวเกินกว่า 10 ปีแล้ว หรือเป็นพฤติกรรมที่ไม่ได้มีลักษณะร้าย
แรงถึงขนาดไม่สมควรได้รับความไว้วางใจหรือความน่าเชื่อถือให้เป็นผู้สอบบัญชีในตลาดทุน ก.ล.ต.
อาจไม่ยกขึ้นเป็นเหตุในการไม่ให้ความเห็นชอบได้
(1) ปฏิบัติงานตามหลักเกณฑ์ที่กำหนด
ปฏิบัติงานและแสดงความเห็นต่องบการเงินด้วยความรับผิดชอบตามจรรยาบรรณของผู้ประกอบวิชาชีพบัญชี และข้อกำหนดกฎหมายว่าด้วยวิชาชีพบัญชี และข้อกำหนดเพิ่มเติมตามกฎหมายหลักทรัพย์
จัดทำคำชี้แจง นำส่งข้อมูล และดำเนินการอื่นใด ตามที่ ก.ล.ต. ร้องขอ
(2) ผู้สอบบัญชีที่เป็นหัวหน้าสำนักงานสอบบัญชีต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ดังนี้
ปฏิบัติงานและแสดงความเห็นต่องบการเงินตามจรรยาบรรณของผู้ประกอบวิชาชีพบัญชี และข้อกำหนด
จัดให้มีระบบควบคุมคุณภาพงานตามมาตรฐานการบริหารคุณภาพ ฉบับที่ 1
ดูแลผู้สอบบัญชีในสังกัดให้ปฏิบัติงานตามจรรยาบรรณของผู้ประกอบวิชาชีพบัญชี และข้อกำหนดตามกฎหมายว่าด้วยวิชาชีพบัญชี และข้อกำหนดเพิ่มเติมตามกฎหมายหลักทรัพย์
ให้ความร่วมมือและอำนวยความสะดวกแก่ผู้แทนของ ก.ล.ต. ที่เข้าตรวจระบบควบคุมคุณภาพงาน
จัดทำคำชี้แจง นำส่งข้อมูล และดำเนินการอื่นใด ตามที่ ก.ล.ต. ร้องขอ
(2) ผู้สอบบัญชีหรือสำนักงานสอบบัญชีที่สังกัดไม่มีคุณสมบัติตามที่กำหนด
(4) สำนักงานสั่งเพิกถอนหรือสั่งพักตลอดระยะเวลาการให้ความเห็นชอบ